 |
Η νέα τάξη συναισθημάτων |
| Στεφανία Καρκαμάνη / Ψυχολόγος - Συγγραφέας | |
Κρίση οικονομική, κρίση αξιών, κρίση συναισθημάτων.
Χαμένα όνειρα, χαμένες ζωές, χαμένες ελπίδες. Και τί άλλο; Ευθυγράμμιση
πλανητική, ευθυγράμμιση πνευματική, ευθυγράμμιση αμετάκλητη. Και στην καρδιά αυτού του τυφώνα, τα παιδιά και οι έφηβοι. Αυτοί που δεν έφταιξαν σε τίποτα και πληρώνουν τα πάντα. Τα ποσοστά αύξησης της παιδικής και εφηβικής κατάθλιψης, όπως και των αυτοκτονιών έχουν κατακλύσει τα ΜΜΕ
και έχουν αναφερθεί και σε προηγούμενο άρθρο. Καιρός τώρα, να
ασχοληθούμε με κάτι πολύ σημαντικότερο: καιρός να ρωτήσουμε τα ίδια τα
παιδιά και τους ίδιους τους εφήβους, πώς νιώθουν ζώντας εκεί, στην
καρδιά του τυφώνα.
«Ήταν ένα βασίλειο, χτισμένο πίσω από χρυσό φράχτη. Το παλάτι ήταν φτιαγμένο κι αυτό από χρυσάφι, ασήμι και ρουμπίνια. Κάθε χρόνο ο βασιλιάς, χάριζε στους πολίτες του διαμάντια και χρήματα.
Έτσι, κανένας τους δε δούλευε, όλοι ήταν πλούσιοι και τα σπίτια τους
έμοιαζαν κι αυτά με παλάτια. Αλλά ξόδευαν πολύ κι έτσι, μια μέρα τους
τέλειωσαν τα δώρα του βασιλιά. Τότε, αναγκάστηκαν να δουλέψουν. Κι
άνοιξαν τα μαγαζιά, οι φούρνοι, τα μανάβικα, τα εργοστάσια… κι ο
βασιλιάς δεν έδωσε άλλο χρυσό στους πολίτες. Τώρα, έπρεπε να κερδίζουν
τα πάντα μόνοι τους». Κάπως έτσι ήταν το παραμύθι που έφτιαξε ένα αγοράκι 8 ετών, σε μια από τις συνεδρίες μας.
Το ενδιαφέρον είναι πως, η θεραπευτική άσκηση που κάναμε, αφορούσε τη
δημιουργία του ιδανικού κόσμου, του ιδανικού βασιλείου. Το αγόρι, έπλασε
τον κόσμο που θεωρούσε τέλειο, γι’ αυτό και στο βασίλειο επίσης
απαγορευόταν το σχολείο και όλοι οι πολίτες ήταν υποχρεωμένοι διά νόμου
να φροντίζουν τα αδέσποτα σκυλιά. Η οικονομική πτώση στο βασίλειο,
λοιπόν, δεν αποτελούσε για εκείνον μια πικραμένη καταγραφή της
πραγματικότητας, αλλά το ιδανικό. Τα πράγματα έγιναν, ακριβώς έτσι όπως έπρεπε να γίνουν.
Ακούγοντας με προσοχή αυτή τη γενιά, διαπιστώνω
σιγά σιγά πως, για την πλειονότητά τους, η οικονομική βύθιση ποσώς τους
ενδιαφέρει. Όχι γιατί δεν την αντιλαμβάνονται. Την
αντιλαμβάνονται πάρα πολύ καλά. Απλά δεν τους νοιάζει. Δεν τους νοιάζει
που έχουν λιγότερα ρούχα και παιχνίδια. Δεν τους νοιάζει που έχουν
λιγότερες εξόδους και φτωχότερα γεύματα. Εκτός από τα παιδιά των οποίων
οι οικογένειες έχουν σοβαρό βιοτικό πρόβλημα, για τα υπόλοιπα, αυτό που
τους καταθλίβει και οδηγεί στα ψυχολογικά τους προβλήματα, δεν είναι ότι
δεν μπορούν να κάνουν πια γαλλικά και πιάνο. Είναι η μαμά που κλαίει γιατί δεν μπορεί να τους κάνει πια γαλλικά και πιάνο.
Είναι ο μπαμπάς που θυμώνει και ξεσπάει γιατί απειλείται ο ανδρισμός
του από τη μείωση του μισθού του. Είναι το όνειρο των γονιών που
καταρρέει, εκείνο με το παιδί που μεγαλώνει και γίνεται γιατρός ή
δικηγόρος και μένει στη μεζονέτα του με την όμορφη γυναίκα και τα τρία
παιδιά τους. Δεν είναι το δικό τους όνειρο.
Ένας
έφηβος, του οποίου η οικογένεια υπέστη τεράστια οικονομική πτώση και η
ζωή τους άλλαξε σε πολύ μεγάλο βαθμό, μου είπε πως χαίρεται που ήρθε η
κρίση. Χαίρεται, γιατί τώρα πια οι άνθρωποι μπορούν να καταλάβουν ποια πράγματα στη ζωή έχουν αξία και
να διαπιστώσουν πως όλο τους τον χρόνο τον είχαν τυλίξει γύρω από άδεια
σπίτια, γεμάτα έπιπλα και λούσα, αλλά στην πραγματικότητα, θλιβερά
άδεια. Οι γονείς του δε, ήτανε πεπεισμένοι πως τη θλίψη του παιδιού τους
προκάλεσε η οικονομική τους πτώση. Τα συμπεράσματα, δικά σας. Μήπως, λοιπόν, δεν είναι ο κόσμος των παιδιών αυτός που κατέρρευσε, αλλά ο δικός μας;
Μήπως τα παιδιά δεν θλίβονται για την οικονομική κρίση, αλλά για τη δική
μας θλίψη; Τι είναι άραγε χειρότερο για ένα παιδί, να έχει λιγότερα
παιχνίδια, ή να έχει γονείς, που έχασαν το νόημα της ζωής μόλις ο μισθός
τους μειώθηκε;
Αντί να κλαίμε το χρυσό παλάτι μας που χάθηκε και τα διαμάντια του βασιλιά που δεν έρχονται πια,
καλύτερα να συγκεντρώσουμε τις δυνάμεις μας να βοηθήσουμε τους
ανθρώπους και ειδικά τα παιδιά, που έχουν πραγματική ανάγκη. Αυτούς που
δεν έχουν φαγητό να χορτάσουν την πείνα τους και στέγη να ζεστάνουν το
σώμα τους. Όσο για τους υπόλοιπους άτυχους προνομιούχους, αντί να
επιβάλλουν στα παιδιά το δικό τους γκρεμισμένο κόσμο, καλύτερα να τα
ακούσουν με προσοχή και σεβασμό και να τα αφήσουν, να χτίσουν το δικό
τους. Κατά το αγαπημένο άσμα: «Έχε το νου σου στο παιδί, γιατί αν γλιτώσει το παιδί, υπάρχει ελπίδα»…(Παύλος Σιδηρόπουλος).
